用车牙膏洗锈斑效果明显 车主保养可选DIY方式
Киев орус мамлекети, Байыркы орус мамлекети – Чыгыш Европада жайгашкан орто кылымдагы феодалдык мамлекет (9–12-кылымдар). Киев орус мамлекетинин т?з?л?ш?н? негизинен чыгыш славян уруулары жана Скандинавиядан Чыгыш Европага келген варягдардын таасири тийип, т?шт?г?н?н Тамань жарым аралы, батышынан Днестр жана Висла дарыялары, т?нд?г?н?н Двинанын жогорку агымы жана чектешкен. 18-кылымдын 2-чейрегинде Г. 3. Байер, Г. Ф. Миллер ж. б. иштеп чыккан ?норман теориясы? боюнча байыркы орус мамлекетинин т?з?л?ш?н? варягдар (норманндар) негизги роль ойногон. Ал эми Нестор жазган ?Убактылуу жылдардын повести? боюнча варягдар алгачкы мезгилде славян (словен, кривич) жана финн (чуд, меря, весь) урууларынан салык гана чогултуп турган. Кийин бул уруулар к?т?р?л?ш чыгарып, салык т?л??д?н кутулган, бирок ички бытырандылыктын натыйжасында князь катары варяг Рюрик жана анын жакын туугандарын чакырууга аргасыз болгон. Аскольд менен Дир башында турган Рюриктин жарым кошууну т?шт?кт? к?зд?й жылып, Киевге отурукташса, Рюрик Новгороддо калган. Т?шт?кт?г? варягдар ылдамыраак, ал эми т?нд?кт?г? скандинавия уруулары жайыраак ассимиляциялашууга дуушар болгон. Рюрик ?лг?нд?н кийин анын тууганы Олег 882-ж. Киевди алып, Новгороддун т?нд?г? жана Киевдин т?шт?г?н бириктирген жана Эски Ладога, Гнёздова ж. б. жерлерди кошуп, борбору Киев шаары болгон Байыркы орус мамлекетин т?зг?н. 988–89-жылдары Киев орус мамлекетинин улуу князы Владимир I Святославич христиан динин мамлекеттик динге айландырган. Киев, Новгород, Чернигов, Смоленск, Ладога, Белоозёр, Ростов, Суздаль, Псков, Полоцк ж. б. шаарларда кол ?н?рч?л?к, дыйканчылык, мал чарбачылык, соода, агартуу иштери ?н?г?п, Ярослав Мудрыйдын (1019–54) тушунда Киев орус мамлекети ?н?г??н?н жогорку баскычына жеткен. Бул мезгилде дин кызматкерлери маанил?? орунду ээлеп, чирк??н? Константинополдун патриархы дайындоочу митрополит башкарган жана коомдук мамилелер ?Русская правда? ж. б. укуктук актылар жана к?з?м?лд?н?п турган. Т?шт?к жана батыш славяндар, Византия, Батыш Европа, Поволжье (Волга-Камалык Болгария), Кавказ, Орто Азия элдери жана байланыш т?з?лг?н. 11-кылымдын аягында кыпчактардын кол салуусунан жана орус княздарынын ич ара талаш-тартыштарынан мамлекет начарлаган. 12-кылымдын башында Киев орус мамлекетинде феодалдык бытырандылык башталган. Мамлекеттин биримд??л?г?н сактап калууга 1113–25-жылдары башкарган князь Владимир II Мономах жана анын уулу Мстислав (1125–32) аракет кылган, бирок 12-кылымдын 2-жарымында бытырандылык к?ч?п, Владимир-Суздаль княздыгы, Улуу Новгород жана Псков ?з алдынча б?л?н?п, мамлекет кулаган.
Колдонулган адабияттар
[т?з?т?? | булагын т?з?т??]- “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 4-том. Башкы редактору Асанов ?. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 2025-08-054 -9