国家林业和草原局成立的背后，原来还有这么多“政协故事”
.svg)
Океания – Тынч океандын борбордук жана т?шт?к-батыш б?л?кт?р?нд?г? аралдар (10 ми?дей) тобу. Т?нд?к жарым шардын субтропик ке?диктери менен Т?шт?к жарым шардын мел??н ке?диктеринин аралыгында жайгашкан. Аянты 1,26 млн км2. Калкы 10,7 млн (2010).
Аралдардын к?б? архипелагга биригип, субмеридиан багытында жайгашкан. Э? ири аралдары – Жа?ы Гвинея (анда океяниянын э? бийик жери Жая чокусу жайгашкан; бийиктиги 4884 м) менен Жа?ы Зеландия (океяниянын 80%ин т?з?т). Океяния к?б?нч? Австралия материгине кошулат; кээде ?з?нч? д?йн? б?л?г? катары каралат. Океяния Меланезия, Микронезия, Жа?ы Зеландия жана Полинезияга б?л?н?т. Аралдардын к?б? жанартоодон тоолуу; (Гавайи, Самоа, Маркиз, Коом, Кук (Т?шт?к), Тубуаи, Пасха ж. б.), шуру рифтеринен (ойду?дуу; Маршалл, Каролина, Гилберт, Тувалу, Токелау, Кук (Т?н.), Феникс, Лайн Туамоту, Науру ж. б.) пайда болгон. Тоолуу ири аралдары Тынч океан таманынын батыш четиндеги геосинклиналь облусундагы аралдар догосу системасына кирет. Тынч океандын борбордук б?л?г?нд?г? аралдар базальттуу калкандарды, суудан чыгып турган чокулары бийик жанартоолорду (Гавайи аралындагы Мауна-Лоа, Мауна-Кеа жанар тоолору) т?з?т. Кен байлыктары: никель (Жа?ы Каледония), фосфаттар (Науру жана Туамоту), нефть (Жа?ы Гвинея), алтын (Жа?ы Гвинея, Фижи), таш к?м?р (Жа?ы Зеландия), жез (Бугенвиль аралы). Климаты океандык, дайыма нымдуу, к?б?нч? субэкватордук, экватордук, т?шт?г?нд? субтропиктик жана мел??н. Айлык орточо температурасы экватор зонасында 26–28°С, т?шт?г?нд? февралда 16°Сден августта 5°Сге чейин. Жылдык жаан-чачыны 1000 ммден батышында 3000–4000 ммге чейин, айдарым капталдарында 10 ми? ммден ашык. Жа?ы Гвинеянын тоолору менен Жа?ы Зеландиянын Т?шт?к аралында м??г?л?р (жалпы аянты 1000 км2ден ашык) бар. К?л жана дарыялар негизинен ири аралдарында кездешет. Океянияда кездешкен ?с?мд?кт?р палеотропик ?с?мд?кт?р д?йн?с?н? кирет. Тоолуу аралдардын айдарым капталдарында дайыма жашыл нымдуу токой, ылымта беттеринде кургакчыл бадалдар, ксерофиль токою басымдуу. Шуру аралдарын бадалдар, панданус, кокос пальмасы, нан жыгачтуу токойлор ээлейт. Фаунасы Полинезия облусуна кирет. С?т эм??ч?л?р аз, ал эми курт-кумурскалар к?п, эндемиктер да арбын. Канаттуулар базарлары бар. Жаныбарларды коргоо максатында коруктар уюштурулган (э? ириси Жа?ы Зеландиянын Т?шт?к аралындагы Фьордленд коругу).
Тропиктик дыйканчылык менен балыкчылык ?н?кк?н. Океяниядагы мамлекеттер: Вануату, Самоа Батыш, Кирибати, Науру, Жа?ы Зеландия, Папуа–Жа?ы Гвинея, Соломон Аралдары, Тонга, Тувалу, Фижи. Океянияда ошондой эле Улуу Британиянын, Франциянын, АКШнын, Австралиянын жана Жа?ы Зеландиянын ээликтери бар.
Колдонулган адабияттар
[т?з?т?? | булагын т?з?т??]- “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 5-том. Башкы редактору Асанов ?. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2014. илл. ISBN 978 2025-08-051-7
| Д?йн? макроаймактары | |
|---|---|
 Европа | Батыш ? Чыгыш ? Т?шт?к-Чыгыш ? Т?шт?к ? Т?шт?к-Батыш ? Батыш ? Т?нд?к-Батыш ? Борбордук |
 Азия | Т?нд?к (Сибирь) ? Т?шт?к-Батыш ? Жакынкы Чыгыш ? Орто?ку Чыгыш ? Т?шт?к Кавказ (жарым-жартылай) ? Борбордук ? Орто Азия ? Чыгыш ? Ыраакы Чыгыш ? Т?шт?к ? Т?шт?к-Чыгыш |
 Африка | Т?нд?к ? Батыш ? Борбордук ? Чыгыш ? Т?шт?к |
 Америка | Т?нд?к ? Вест-Индия ? Латын ? Борбордук ? Т?шт?к |
 Океания | Австралия жана Океания ? Меланезия ? Микронезия ? Полинезия |
 Полярдык аймактар | Арктика ? Антарктика |
 Океандар | Атлантика океаны ? Инди ? Т?нд?к Муз ? Тынч океан ? Т?шт?к океан |
| Океания ?лк?л?р? | ||
|---|---|---|
| Эгеменд?? мамлекеттер | Австралия ? Вануату ? Жа?ы Зеландия ? Кирибати ? Маршалл аралдары ? Микронезия Федеративдик Штаттары ? Науру ? Палау ? Папуа-Жа?ы Гвинея ? Самоа ? Соломон аралдары ? Тонга ? Тувалу ? Фижи | .svg) |
| Ассоциацияланган мамлекеттер | Кук аралдары ? Ниуэ аралы | |
| К?з каранды аймактар | АКШ тышкы кичи аралдары ? Америка Самоасы ? Гавайи ? Гуам ? Жа?ы Каледония ? Исла-де-Паскуа ? Норфолк аралы ? Питкэрн аралдары ? Токелау ? Т?нд?к Мариана аралдары ? Уоллис жана Футуна ? Француз Полинезиясы | |